Steppe, prairie, pusta en de open vlakten op de continenten zoals bijvoorbeeld in Mongolië of in Zuid Amerika de pampas, kenmerken zich in ieder geval door droogte en dan mag je veronderstellen dat dat bijdraagt aan het ontstaan van droogte minnaars en dat zijn de vele grassen en dat gaat ook gepaard met veel zon en extremen in temperatuur. Bossen zijn in die regio’s van de aarde niet ontstaan of verdwenen. De tegenstelling tussen de vlakten en het bos is groot.
Schraal, warm, extreem in dag/nacht, zomer/winter en noem maar op versus donker, vochtig, geen extremen maar beschut. En uiteraard zijn voor beiden situaties enorm veel planten beschikbaar. Ook grassen zoals die er ook aan de andere kant ook zijn. Worden de grassen van de vlakten vaak erg hoog, in de bossen en dus in de schaduw is dat zelden het geval. Lijkt de lijst van vlakten minnaars eindeloos, die van de schaduw minnaars is dat ook. Ze vallen minder op en zijn niet zo spectaculair.
Combinaties met anderen planten zijn er genoeg, maar ook niet zo spectaculair als de mede groeiers van de vlaken dat zijn, Rudbeckia, Echinaccea, de hoge asters doen het nu eenmaal niet in de schaduw. Wel zijn ook hier de combinaties zo samen te stellen dat er evenwicht is in groeisnelheid en combineren kan zonder dat de ene soort de andere overgroeit. Een voorbeeld zijn de varens samen met Carex, waarbij je ook lage varens met lage Carex en omgedraaid kunt aanplanten. En ook die schaduw is nogal verschillend. Noordkant van een gebouw is zeer afwijkend van schaduw onder bomen
Ook Luzula sylvatica en Luzula nivea zijn soorten voor lichte schaduw en sylvatica betekent uit het bos maar grassen komen nu eenmaal minder voor in de schaduw, evolutionair bepaald en daar geen rekening mee houden levert ergernis op en kost geld. Toch is er genoeg keuze. Ons onvolprezen Natuur Historisch Genootschap heeft een schitterend boek uitgegeven met de titel “De Zeggen van Limburg en overige Nederland” Zeggen is de Nederlandse naam voor Carex. Tientallen soorten worden beschreven, die zijn niet allemaal geschikt voor de tuin, het boek geeft wel plantencombinaties aan met zeggesoorten die wel in de handel zijn, kun je een mooi stukje ecologie in je tuin planten door zo’n plantengemeenschap te poten. En er zijn van diverse Carex soorten ook cultivars.
Groenblijvend zijn een aantal Carex soorten ook, mooi te combineren met groenblijvende varens. Ook veel bolgewassen en zekert de voorjaarsbloeiende gaan mooi samen met gras en varen. En samen met Heuchera, Tellima, Ajuga, Tiarella en Astee divaricatus kun je met deze grassen in de schaduw onder bomen en struiken of open schaduw aan de noordkant van een gebouw mooi tuinplekken scheppen. Carex met Brunnera is mooi, met Dicentra idem en ook met Epimedium schep je mooie plekken. Ook kleinbladige Hosta gaan goed samen en dan hoeft zo’n plek niet onder te doen voor welke prairietuin dan ook.
loek peters
