Exclusieve vaste planten en schaduwplanten
Exclusieve vaste planten en schaduwplanten
Marnis Plantenkwekerij Column Loek Peters

Vrije Jongens I

Kennelijk hoort deze uitdrukking bij jongens en niet bij meisjes. Zijn jongens wat brutaler en als sommige plantjes dat ook zijn wordt hen dan deze titel verleend? Beste dames, het zij zo. In sommige tuinen worden die vrije jongens te vuur en te zwaard bestreden. En zo als te verwachten is dat meestel niet zo succesvol.

Speenkruid is er een van en weg krijg je dat leuke plantje nooit. Toen broeders nog les gaven op wat toen de lagere school genoemd werd, was er een enthousiaste Broeder die zijn leerlingen meenam naar sloot en plas, al la Jacques Thijsse. Uiteraard vielen er velen af, maar dat kleine groepje dat overbleef ging op zoek naar speenkruid. Lid van de familie Ranonkel is de naam Ficaria verna. Omschrijving van blad en bloem en de bolletjes. Wortelknolletjes, die lijken op een speen en de plant zijn Nederlandse naam geven Nu we ons steeds meer realiseren dat niks voor niks is zo als het is in de natuur, staat in de jongere uitgaven van de Flora van Nederland ook welke insecten op die bloemen vliegen: velen.

Speenkruid was ( en is) zo interessant omdat die knolletjes Broeder de mogelijkheid boden om veel te vertellen over de natuur aan de hand van zo’n klein plantje. Het bolletje of wortelstokje om te overleven en als het wee r eigenlijk nog niet je dat is, toch groeien en bloeien. In de schaduw die er dan nog niet is, immers boom en struik zijn nog kaal. En je hele cyclus draaien voor de hitte komt en dan bestrijkt dat de preiode van februari tot mei. Hommels en veel vroege solitaire bijen zijn met dit kleine ding in hun nopjes. Samen met sneeuwklokjes wordt zo verteld dat de winter nu wel voorbij is. Nachtvorst? Geen probleem en alles bij elkaar levert het plantje ook geen enkel probleem. Sneeuwklokjes groeien er door omhoog en voordat veel planten weer zichtbaar worden is speenkruid al lang en breed verdwenen. 

Een ander lid van de familie Ranonkel is de akelei, Aquilegia. De mooie blauwe bloemplant komt in Nederland alleen nog maar in Zuid Limburg voor. De plant kent heel wat tuinvormen met en zonder sporen, gevulde bloemen en die weer samen met de vele gekweekte vormen in geel en rood, product zijn van de Noord Amerikaanse A. chrysantha, planten met lange sporen. Mei-juli valt de bloei en weer zijn de hommels er blij mee. Van de meeste soorten is de tong zo lang dat de hommel bij honing kan. Vrije jongens kennen hun soortgenoten in de insectenwereld, heb je geen lange tong knaag je gewoon een gaatje in de sporen, diefstal met inbraak zegt Jac Thijsse. Nog een kenmerk van die vrije jongens is dat ze zich makkelijk uitzaaien en dat levert dan weer andere kleuren,vormen, sporen en wat al niet op. 

Ook lid van de club is de Dotterbloem, Caltha palustris en dat laatste woord betekent moeras. Vochtige plek langs de vijver,ook mooi geel bloeiend in mei en soms eind van de zomernog eens. Er is een apart vlindertje dat de helmknoppen plundert omwille van het stuifmeel. En natuurlijk veel soorten insecten en de hommel, de vroege bloei is in mei en juni. De vruchten die in een koker zitten, die open gaat als het regent zodat de zaden er uit spoelen en makkelijk kiemen. Merkwaardig hoeveel geel bloeiende leden deze familie telt en ook hoeveel soorten van deze club zich zomaar uitzaaien. Vaak in combinatie met andere planten op een wijze die menig tuinontwerper nooit zou bedenken. Laat ze wandelen die vrije jongens en wegsturen gaat ook makkelijk, je plukt ze zo weer weg.

Een reactie plaatsen