Exclusieve vaste planten en schaduwplanten
Exclusieve vaste planten en schaduwplanten
Marnis Plantenkwekerij Column Loek Peters

Vrije Jongens II

In tuinenmekka Engeland lijkt er sprake te zijn van een min of meer vastliggende tuinstijl. Niets is minder waar. In Somerset zijn de tuinen losser dan in Kent, de tuin van East Lambrook geschapen door Margery Fish tegenover Sissinghurst van Vita Sackville-West. In de tuinen in Somerset en westelijker was men blij als vrije jongens herkend werden en werd spontaan zaad aangeboden.

Van bijvoorbeeld Meconopsis cambrica, een mooi geel of oranje bloeiende papavertje die zich op de gekste en vaak dus ook leukste plekken uitzaait. Naar verluidt komt dit plantje oorspronkelijk in de natuur voor in het UK. Lastig is dit ding helemaal niet, uitrekken gaat vele malen beter dan bijvoorbeeld het uit proberen te trekken van boter- of paardenbloem. Nu is het ook weer niet zo dat de plant overal kiemt, sommige stukken tuin vallen in de smaak en andere plekken worden gemeden. Diepe schaduw is op sommige plaatsen geen punt en op andere wel. Gezelschap van akelei wordt menigmaal op prijs gesteld en even zoveel malen niet. Bovendien krijgen deze zonnetjes niet genoeg van bloeien, vroeg in het voorjaar zijn de eerste bloemen er en tot laat in het najaar zijn ze er nog. Mevrouw Fish was er dol op blijkt uit haar geschriften, ze had meer van die vrije jongens in haar hart gesloten, helaas soorten waarvoor het bij ons nou net te koud is.

Dat potjeslatijn, oneerbiedig, is soms niet te volgen. Een heel leuke vrije jongen is Corydalis lutea en dat wil dus zeggen met gele bloemen, lutea is oud Grieks voor de wouw die gebruikt werd om stoffen geel te verven. Maar er is een broer of zus die dan ook C lutea heet met de toevoeging alba, witte bloemen dus. Dat onderscheidt gaat tot in de tuin. Waar de lutea bloeit staat nooit een alba en omgedraaid. Open schaduw onder bomen is voor beiden geen punt en volle zon ook niet. En ook hier weer de vraag, waarom op die plek wel en die niet? In menige Engelse tuin versieren ze de spleten tussen de flagstones, ook in de trap. En kijk uit waar je loopt, je wordt de tuin uitgejaagd als je er op trapt. Die spleten staan vol met Sedum, Sempervivum, Dianthus en meer van die vrije jongens. En mocht Corydalis in de weg staan, uittrekken gaat in het voorbijgaan.

Geranium brutium uit Zuid Italie en Turkije is een lage eenjarige met mooi, ietwat roodachtige stengels en roze bloemen die het de hele zomer volhouden ook in de schaduw. Koloniseert open stukken in een flink tempo en de planten die er ooit geplant werden, zeker de wat hogere, hebben er geen last van. Lid van de Pyrenaicum groep en dat is ook G. pulsillum, die lijkt op de vaste G. molle. Staan er meerdere soorten Geranium in de tuin is uitzaai normaal en levert soms heel leuke plantjes. Uit de robertianum groep komt natuurlijk het Robertskruid, G. robertianum. Die ook cultivars telt, zoals ’Celtic White’ en ’Album’, ook wit uiteraard. Vooral in de schaduw is deze plant onverwoestbaar en is de witte als sterretjes in de nacht

Judaspenning en goudsbloemen horen ook bij de vrije jongens en hebben ieder hun eigen charme, geldt ook voor veel soorten Digitalis, het vingerhoedskruid. Klinkt mogelijk ongeloofwaardig, zelfs sommige Arisaema zaaien zich uit en dat geldt ook voor Verbascum. en Veratrum, maar of je die allemaal onder vrije jongens moet schikken, nee, er zijn meer planten die zich uitzaaien, maar dat zijn dan toch geen echte vrije jongens.

Een reactie plaatsen